Nhắc đến những hạt gạo nếp thơm ngon, đặc sản của vùng Tây Bắc, không thể không kể đến nếp tan nhe Mường Chanh (Mai Sơn, Sơn La). Được thiên nhiên ưu ái ban tặng đất đai màu mỡ, nguồn nước trong lành và khí hậu thuận lợi, giống lúa nếp tan nhe ở Mường Chanh trở thành niềm tự hào của đồng bào Thái nơi đây.
Vùng đất Mường Chanh được ví như một bức tranh thủy mặc với con suối Nặm Chanh hiền hòa uốn lượn. Nguồn nước trong vắt, chảy qua tầng đá ngầm, cùng với lớp đất phù sa tơi xốp đã tạo điều kiện lý tưởng để giống lúa nếp tan nhe phát triển. Chính sự ưu đãi của tự nhiên đã khiến nếp tan nhe Mường Chanh có hạt gạo to, tròn, trắng ngần, khi nấu lên lại mang hương thơm đặc trưng, vị ngọt béo ngậy và độ dẻo khó cưỡng.
Hạt gạo nếp tan khi nấu thành xôi không chỉ mềm dẻo mà còn giữ được hương vị suốt cả ngày dài. Cầm trên tay không dính, bề mặt hạt xôi ánh lớp dầu tự nhiên tạo nên cảm giác béo ngậy, khác biệt hoàn toàn so với nhiều loại gạo nếp khác. Người Sơn La tự hào gọi nếp tan nhe là “Khẩu Giàng Căm” – gạo vàng trời cho, quý giá và hiếm có.
Dẻo thơm, ngọt lành và giàu giá trị dinh dưỡng, nếp tan nhe Mường Chanh không chỉ là món quà của đất trời mà còn là tinh hoa trong ẩm thực truyền thống. Người Thái ở Mường Chanh thường nấu xôi bằng chõ gỗ trên bếp củi, để suốt cả ngày vẫn giữ nguyên độ dẻo và thơm ngon như lúc mới đồ. Cứ mỗi độ Tết đến, xuân về, ai cũng cố gắng tìm mua vài cân nếp tan để gói bánh chưng, đồ xôi, làm quà biếu người thân như một cách trao gửi sự trân quý và ấm áp.
Trong thời đại hiện nay, gạo nếp tan nhe Mường Chanh không chỉ là lựa chọn trong các mâm cúng ngày rằm, mùng 1 mà còn xuất hiện nhiều hơn trong bữa cơm gia đình, góp phần làm phong phú thêm văn hóa ẩm thực Việt.
Để bảo tồn và phát huy giá trị của giống lúa quý, Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Mường Chanh đã được thành lập và hoạt động tại các bản trọng điểm. Hợp tác xã không chỉ tập trung bảo vệ giống lúa nếp tan nhe thuần chủng mà còn hướng dẫn bà con kỹ thuật canh tác, chăm sóc đúng chuẩn, đảm bảo từng hạt gạo đạt chất lượng cao nhất khi đến tay người tiêu dùng. Tuy nhiên, nếp tan nhe Mường Chanh vẫn cần được quảng bá rộng rãi hơn nữa để người dân trên cả nước biết đến, trân trọng và lựa chọn như một món quà quý giá từ vùng Tây Bắc.
Gạo nếp tan nhe Mường Chanh được ví như một thức quà tinh túy, ý nghĩa để dành tặng gia đình và những người thân yêu. Không chỉ mang hương vị dẻo thơm khó cưỡng, mỗi hạt gạo còn chứa đựng sự trân quý và tinh hoa văn hóa ẩm thực của miền đất Tây Bắc
HỢP TÁC XÃ DỊCH VỤ NÔNG NGHIỆP MƯỜNG CHANH
Địa chỉ: Bản Đen, xã Mường Chanh, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La.