Bột Mắc Khén: Mang trọn hương vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc

Mang trọn hương vị mắc khén đặc trưng của núi rừng Tây Bắc. Cây mắc khén sau khi ra trái, sẽ được hái lượm và phơi khô để dùng dần trong năm. Tuy được ví như tiêu của rừng, nhưng mắc khén hoàn toàn có hương vị và cách sử dụng khác biệt, mang đặc trưng của cộng đồng dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc.

Với quy trình sản xuất sạch, Mắc Khén Phổng Lập có thể đáp ứng mọi nhu cầu riêng, từ mùi vị đến tiêu chuẩn của từng thị trường. Đặc biệt, sản phẩm là thành quả từ chính bàn tay, khối óc và ước mơ về một thị trường lớn mạnh của HTX Nông Nghiệp Phổng Lập nhỏ bé ở vùng đất nơi dẻo cao Tây Bắc này.

Nằm giữa khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp của huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La, sản phẩm hạt mắc khén Phổng Lập đã trở thành một biểu tượng văn hóa và ẩm thực đặc trưng của vùng núi phía Bắc Việt Nam. Hạt mắc khén, một loại gia vị quý hiếm, không chỉ được biết đến với hương vị thơm ngon mà còn với những đặc điểm sinh trưởng độc đáo.

Cây mắc khén tự sinh, tự diệt, không cần chăm bón, phát triển tự nhiên trong môi trường hoang dã, mang lại giá trị bền vững cho người dân nơi đây. Cây mắc khén chỉ thích hợp sinh trưởng trong điều kiện tự nhiên, vì vậy, mặc dù đã có nhiều nghiên cứu về việc nhân giống, nhưng không một phương pháp nào thành công. Hạt mắc khén rụng xuống đất và từ đó phát triển thành cây con mà không cần sự can thiệp của con người. Điều này không chỉ khẳng định sự kiên cường của cây mà còn thể hiện sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người. Mỗi năm, từ tháng 9 đến tháng 11, người nông dân nơi đây lại háo hức chờ đợi mùa thu hoạch.

Cách thu hoạch hạt mắc khén cũng khá đặc biệt. Do cây có nhiều gai nhọn, người nông dân phải trang bị dụng cụ chuyên dụng để thu hoạch một cách an toàn. Họ đi dạo trong rừng, vừa thưởng thức không khí trong lành của núi rừng vừa chăm chỉ nhặt lượm từng quả mắc khén. Công việc này không chỉ đòi hỏi sự khéo léo mà còn cần sự kiên nhẫn, bởi lẽ những hạt mắc khén chỉ ra hoa một mùa mỗi năm. Những người nông dân của Phổng Lập thu hoạch hạt một cách tỉ mỉ, lựa chọn những hạt chất lượng nhất để mang về chế biến.

Sau khi thu hoạch, hạt mắc khén sẽ được phơi dưới ánh nắng to trong vòng 6 buổi, từ hạt xanh chuyển sang màu vàng rực rỡ. Quá trình này không chỉ giúp hạt khô ráo mà còn làm tăng hương vị đặc trưng của mắc khén. Hạt sau khi phơi sẽ có mùi thơm nồng nàn, vị đậm đà hơn so với mắc khén ở những vùng khác. HTX sử dụng hạt và xay thành bột để dùng chế biến các món ăn theo khẩu vị tùy thích. Đây là lý do mà hạt mắc khén Phổng Lập luôn được ưa chuộng và trở thành món gia vị không thể thiếu trong các bữa ăn truyền thống của người dân nơi đây.

Với những đặc điểm sinh trưởng tự nhiên cùng hương vị đặc trưng, hạt mắc khén Phổng Lập không chỉ góp phần làm phong phú thêm ẩm thực mà còn là một phần quan trọng trong đời sống văn hóa của người dân Sơn La. Sản phẩm này không chỉ mang lại giá trị kinh tế cho bà con mà còn là cầu nối giữa con người và thiên nhiên, giữa quá khứ và hiện tại. Hạt mắc khén Phổng Lập thực sự là một món quà quý giá từ núi rừng Tây Bắc, xứng đáng được gìn giữ và phát huy trong tương lai.

Sản phẩm bột mắc khén được dùng trong gia vị chế biến nhiều món ăn  khác nhau:

Món nướng: Mắc khén hoàn hảo khi sử dụng làm gia vị ướp món nướng. Khi kết hợp thêm cả cùng hạt Dổi, món ăn sẽ dậy lên mùi thơm phưng phức đặc trưng, gợi nhớ đến cả một vùng trời Tây Bắc. Đặc biệt với các món gà tre nướng, cá suối nướng,…hương vị miền sông núi như hiện ngay trước mắt người thưởng thức.

Món khô truyền thống: chính là các món thịt gác bếp nổi tiếng của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây. Thịt gác bếp đặc biệt đến thế tất cả đến từ mắc khén.

Gia vị chấm: Gia vị chấm với mắc khén đơn giản chỉ cần trộn muối, hoặc nước mắm. Phức tạp hơn là chế biến chẩm chéo – thức chấm kết hợp với rau rừng rất khác biệt.

HTX Nông Nghiệp Phổng Lập

Ông Lường Văn Trọng – Chủ tịch HĐQT kiêm giám đốc HTX

SĐT: 0393215303

Địa chỉ: Bản Kẹ, xã Phổng Lập, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La